به نام خدا

کانون ارزیابی چیست؟

کانون ارزیابی به فرایندی اطلاق می‌شود که در آن تیم ارزیابی، با استفاده از ابزارهای ارزیابی خاص (تمرین‌های شبیه‌سازی، آزمون‌ها و پرسشنامه‌های روان‌شناختی، مصاحبه و…)، به ارزیابی داوطلبان ورود به سازمان و یا داوطلبان تصدی پست‌های مدیریتی سازمان می‌پردازند.

به بیان ساده‌تر، می‌توان کانون ارزیابی را به این صورت تعریف نمود:

فرآیند ارزیابی شایستگی که توسط ارزیابان آموزش‌دیده بر روی گروهی از شرکت‌کنندگان، با استفاده از مجموعه‌ای از ابزارها انجام می‌شود.

شایستگی  (Competency) چیست؟

مجموعه‌ای از توانایی‌ها، دانش‌ها، مهارت‌ها، نگرش‌ها،انگیزه‌ها و خصیصه‌های فردی که به یک فرد امکان می‌دهد تا وظایف مربوط را پس از احراز سمت‌های مدیریتی یا ارتقا به سطوح بالاتر به طور موفقیت‌آمیز انجام دهد.

ارزیابی شایستگی‌ها با استفاده از چه روشی انجام می‌شود؟

ارزیابی شایستگی‌ها به وسیله ۲ گروه ابزار اصلی انجام می‌شود:

۱-آزمون‌های شناختی و روانشناختی:

از آزمون‌های شناختی جهت سنجش توانایی‌ها ذهنی (استدلال کلامی‌، دقت و تمرکز، استدلال کمی و حل مسئله) و از آزمون‌های روانشناختی جهت شناسایی اولیه ویژگی‌های رفتاری (ویژگی‌های شخصیتی، رغبت‌های شغلی و هوش هیجانی) استفاده می‌شود.

۲- تمرین‌های شبیه‌سازی:

منظور از تمرین‌های شبیه‌سازی، تمرین‌هایی است که فرد را در یک سازمان فرضی و در شرایطی مشابه شرایط کاری تقریبی قرار می‌دهد. موضوع این تمرین‌ها معمولا عمومی است و کمتر به موضوعات تخصصی مرتبط می‌شود. ۴ مورد از پرکاربردترین تمرین‌های شبیه‌سازی به شرح زیر است:

۲-۱ بحث گروهی:

بحث گروهی جزو دسته ابزارهای شبیه سازی شده چالشی و از رایج‌ترین ابزارهای کانون ارزیابی و توسعه است. در این تمرین شرکت کنندگان در رابطه با موضوعی که از آن‌ها خواسته شده است به گفت‌و‌گوی جمعی (در گروهی شامل ۴ تا ۶ عضو) می‌پردازند.

زمان در نظر گرفته شده برای این تمرین بسته به تعداد ارزیابی شوندگان متفاوت است.

۲-۲ ایفای نقش:

در این تمرین شرکت کننده بر اساس زمان تعیین شده و موضوعی مشخص با شخص دیگری (ایفاگر) به گفت‌و‌گوی چهره به چهره می‌پردازد. در طی این تمرین، یک موضوع به افراد ارزیابی شونده داده می‌شود که باید پس از مطالعه آن در زمان مقرر، در قالب نقشی که در سناریو برای آن‌ها معین شده است، ایفای نقش نمایند و در مورد آن بحث و گفت‌و‌گو کنند.

۲-۳ موردکاوی:

تمرین موردکاوی از جمله تمرین‌های انفرادی و مکتوب کانون ارزیابی است. شرکت کننده در تمرین مطالعه موردی باید اطلاعاتی را که به صورت متن یا اعداد به وی داده شده است مرور کند و براساس آن‌ها، به نتایجی منطقی دست یابد.

۲-۴ جست‌و‌جوی اطلاعات:

تمرین جست‌وجو اطلاعات از جمله تمرین های خاص کانون ارزیابی است که طی آن شرکت‌کننده به صورت انفرادی سرفصل‌های اطلاعاتی مورد نیاز برای اتخاذ یک تصمیم خاص رو مشخص می‌کند و ضمن اخذ اطلاعات در رابطه با آن‌ها، اقدام به اتخاذ یک تصمیم خاص (بر اساس سناریو)  می‌نماید.

برای شرکت در کانون ارزیابی باید چه چیزی را مطالعه کنم؟

از آنجایی که کانون ارزیابی توانایی‌ها، دانش‌ها، مهارت‌ها، نگرش‌ها، انگیزه‌ها و خصیصه‌های فردی نهادینه شده را می‌سنجد، شرکت‌کنندگان جهت حضور در فرآیند ارزیابی نیاز به مطالعه هیچ کتاب و یا منبع خاصی ندارند.

در حقیق در کانون ارزیابی دانش شما مورد بررسی قرار نمی‌گیرد، بلکه رفتارهای درونی‌شده شما مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت. بنابراین لازم است پیش از شرکت در کانون ارزیابی، متن حاضر (و به ویژه بخش ملاحظات) را مطالعه نمائید. همچنین می‌توانید با جستجو در اینترنت، در مورد کانون ارزیابی اطلاعات تکمیلی کسب کنید.

مهم‌ترین ملاحظات مرتبط با شرکت در کانون‌های ارزیابی چیست؟

در رابطه با شرکت در کانون‌های ارزیابی، مهم‌ترین ملاحظات و نکات نیازمند توجه به شرح زیر است:

• خودتان باشید. تقلید کردن رفتارهای خاص، از یک سو ذهن را به سمت و سوی خاصی منحرف می‌کند و مانع بروز صفات و شایستگی‌های مثبت شما می‌شود، و از سوی دیگر باعث می‌شود رفتارهای شما جنبه ساختگی و تصنعی و غیرطبیعی پیدا کند.
• هنگام شرکت در فرایند ارزیابی از آمادگی ذهنی، روانی و جسمی مناسبی برخوردار باشید. لازم است روز قبل از ارزیابی تغذیه، استراحت و خواب کافی داشته باشید.
• صرف‌نظر از دلیل شرکت در ارزیابی (تمایل شخصی، اصرار سازمان، الزام قانونی و…)، لااقل به جهت استفاده بهینه از این تجربه و به منظور جلوگیری از اتلاف زمانی که به این کار اختصاص داده‌اید، جدیت، تمرکز و مشارکت لازم را تا پایان فرایند ارزیابی حفظ کنید.
• به دلیل برهم نخوردن نظم برنامه یا از شرکت در فرایند ارزیابی صرف نظر کرده و یا حتماً تا پایان فرایند در کانون حضور داشته باشید.
• در فرآیند ارزیابی، استفاده از تلفن همراه به دلیل حفظ تمرکز شما و نیز به دلیل حفظ محرمانگی تمرین‌ها و آزمون‌ها مجاز نمی‌باشد. البته در صورت ضرورت و با صلاح‌دید و موافقت تیم ارزیابی، می‌توانید در فاصله بین تمرین‌ها از تلفن همراه خود استفاده کنید‌.